Wij krijgen veel vragen van onze leden over het coronavirus. Hier vind je ons overzicht van de meest gestelde vragen en antwoorden over jouw rechten en plichten als werknemer. En ook over wat jouw werkgever moet doen en laten om te zorgen dat jij veilig en gezond kunt werken.
Maatregelen kabinet, onderdelen van dit pakket zijn:
Alles informatie over de NOW?
Lees hier
Werk je als BBL-leerling in de horeca?
Lees dan hier alle informatie over jouw rechten en plichten.
Door de nieuwe maatregelen is alleen nog take away, maaltijdbezorging en roomservice in hotels mogelijk. Wat betekent dit voor mij?
Bekijk hier de meest actuele informatie
Wat betekent de coronacrisis voor je als je een vast contract hebt in de horeca?
Lees hier alle informatie.
Wat betekent de coronacrisis voor je als je een nul-urencontract hebt?
Bekijk hier alle informatie omtrent nul-urencontracten.
Wat betekent de coronaciris voor je als je een contract hebt voor bepaalde tijd?
Bekijk hier alle informatie over contracten voor bepaalde tijd.
Wat betekent de coronacrisis voor je als je zzp’er bent?
Lees hier alle informatie voor zzp'ers.
Definitie eet- en drinkgelegenheden
Het is verboden om een van de volgende inrichtingen geopend te houden: Inrichtingen waar ter plaatse eten of drinken wordt verkocht en genuttigd (eet-en drinkgelegenheden), met uitzondering van inrichtingen in bedrijven die niet voor het publiek toegankelijk zijn (bedrijfskantines en bedrijfscatering) en inrichtingen in hotels ten behoeve van de hotelgasten.
Let op! De uitwerking van de maatregelen voor restaurants en bars in hotels kan per gemeente of regio verschillend worden ingevuld. Dit kan afhangen van de lokale noodverordening.
**We hebben continue te maken met veranderende regelgeving , maar handelen naar de laatste berichtgeving.
Naar aanleiding van de nieuwe richtlijnen van het kabinet, actualiseren wij regelmatig onderstaande algemene vragen en antwoorden (Laatste update: 6 april). Kijk op de site van FNV voor actuele informatie.
Kan mijn werkgever mij verplichten om verlof/vakantie(uren) op te nemen omdat er minder werk is door het coronavirus?
Het is niet de bedoeling dat je werkgever je verplicht om verlof op te nemen. Hij of zij moet een beroep doen op de aangekondigde nieuwe regeling Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). Zodra deze regeling klaar is, kan je werkgever er een aanvraag voor doen bij UWV. Mocht je werkgever al werktijdverkorting (wtv) hebben aangevraagd, dan wordt dit gewoon overgezet. Lees op de site van de rijksoverheid wat NOW inhoudt.
Belangrijk om te weten is dat zolang je werkgever geld krijgt uit deze regeling, jij niet ontslagen kunt worden en je je volledige loon krijgt doorbetaald. Je hoeft géén WW-rechten in te leveren. Dit geldt ook als je een flexibel contract hebt of voor een uitzendbureau werkt. Maar kijk ook samen met je werkgever naar de mogelijkheden. Misschien is dit een goed moment voor bijscholing of kun je tijdelijk ander werk binnen of buiten je bedrijf doen. Want je wilt later nog wel op goede voet verder met je werkgever.
In het kort:
Let op: Als je onder de horeca cao valt en je hebt nog vakantieuren over van 2019, dan kan je werkgever je wel verplichten om die nu op te nemen. Of je werkgever gecompenseerd wordt uit de NOW maakt daarbij geen verschil.
Kan mijn werkgever mijn werktijden aanpassen?
Volgens de regels van de overheid moet je werkgever tot en met 28 april waar mogelijk de werktijden van werknemers spreiden. Maar dat betekent niet dat je werk-en rusttijden zó maar gewijzigd kunnen worden. Daar is nog altijd instemming van de or voor nodig.
Mag ik mijn eerder opgenomen verlof uren nu intrekken?
Ja, je kunt je werkgever verzoeken om je vakantie in te trekken. Alleen als je werkgever een zwaarwegend bedrijfsbelang heeft, mag hij dit verzoek weigeren. Een zwaarwegend belang is bijvoorbeeld dat hij al een vervanger heeft aangenomen om jouw werk te kunnen doen en er niet genoeg ander werk tijdens jouw voorgenomen vakantieperiode is. Een andere gewichtige reden zou kunnen zijn dat niet alle vakanties verschoven kunnen worden, omdat je werkgever dan later in het jaar rooster technische problemen gaat krijgen. Je werkgever moet dit schriftelijk aantonen. Kan hij dit niet, dan kun je gewoon gaan werken en behoud je je vakantiedagen.
Let op: Iedere situatie is anders en zal apart beoordeeld moet worden. Houd er rekening mee dat in tijden van deze Coronacrisis de kans zeer aannemelijk is dat jouw werkgever een zwaarwegend bedrijfsbelang heeft en je vakantie dus niet wordt ingetrokken. Heb je meerdere weken vakantie aangevraagd die je nu zou moeten opnemen? Ga dan in gesprek met je werkgever om tot een oplossing te komen. Zowel jij als je werkgever hebben niet om deze uitzonderlijke situatie gevraagd, dus probeer er vooral samen uit te komen. Je wilt later nog wel op goede voet verder met je werkgever. Je kunt bijvoorbeeld voorstellen ‘de lasten’ te delen.
Kan mijn werkgever mij verplichten om andere werkzaamheden te doen dan ik volgens contract doe?
Normaal gesproken doe je de werkzaamheden zoals die in je functieomschrijving staan. Het kan echter redelijk zijn als je werkgever je vraagt tijdelijk andere werkzaamheden te doen, bijvoorbeeld als je collega ziek is. Zeker nu met de uitbraak van het coronavirus. Maar het moet voor jou ook redelijk zijn. Wanneer je tot een risicogroep behoort en je met corona patiënten moet gaan werken, is dat voor jou persoonlijk niet redelijk. Dit zal per persoon en situatie verschillen.
Ook als je gevraagd wordt andere werkzaamheden te doen, blijft het zo dat de werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Dit betekend bijvoorbeeld dat hij jou van de benodigde beschermingsmiddelen moet voorzien en uitlegt hoe deze te gebruiken. Ook moet je werkgever je voorlichting en instructies geven over de werkzaamheden en de risico's die het werk met zich meebrengt.
Mijn werkgever heeft voor mij werktijdverkorting - tegenwoordig NOW- aangevraagd. Moet ik hiermee akkoord gaan?
De werktijdverkorting (wtv) is door de coronacrisis vervangen door de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). Heeft je werkgever al wtv aangevraagd, dan wordt dit gewoon overgezet. Lees op de site van de rijksoverheid wat NOW inhoudt. Belangrijk om te weten is dat zolang je werkgever geld krijgt uit deze regeling, kun jij niet ontslagen worden en krijg je je volledige loon betaald. Dit geldt ook als je een flexibel contract hebt of voor een uitzendbureau werkt. Maar probeer in overleg met je werkgever ook te kijken naar andere mogelijkheden. Misschien is dit het juiste moment voor bijscholing.
Ik ben zzp'er. Waar moet ik rekening meehouden?
Zelfstandige ondernemers die inkomsten derven en met financiële problemen zitten, kunnen een beroep doen op een nieuwe tijdelijke voorziening. Deze voorziening wordt uitgevoerd door gemeenten en gaat zo snel mogelijk in. De toets op levensvatbaarheid uit het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) wordt niet toegepast, waardoor een snelle behandeling van aanvragen mogelijk is.
De nieuwe tijdelijke voorziening kent 2 soorten ondersteuning: een uitkering voor levensonderhoud en een lening voor bedrijfskapitaal.
Kijk ook op www.zzphospitality.nl voor meer informatie voor zzp'ers.
Wat is werktijdverkorting?
Omdat we niet in een economische crisis willen belanden door het coronavirus, heeft de regering besloten een tijdelijke noodmaatregel in te voeren: de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). Deze vervangt de huidige regeling werktijdverkorting (wtv) en moet door je werkgever bij het UWV worden aangevraagd. Zolang je werkgever geld krijgt uit deze regeling, kun jij niet ontslagen worden en krijg je je volledige loon betaald. Dit geldt ook als je een flexibel contract hebt of voor een uitzendbureau werkt. Lees op de site van de rijksoverheid wat dat betekent.
Wat zijn de gevolgen voor mij als zieke werknemer als mijn werkgever een aanvraag heeft gedaan in de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud(NOW) of in de Werktijdverkorting?
Sinds 16 maart kan je werkgever geen Werktijdverkorting meer aanvragen, maar zijn wel veel aanvragen al goedgekeurd. De werkgever kan voor een zieke werknemer geen Werktijdverkorting aanvragen. Voor zieke werknemers geldt gewoon de loondoorbetaling bij ziekte zoals die voorheen ook gold. Het ziekengeld bedraagt minimaal 70%. In de meeste cao's is aanvulling tot 100% van het laatstverdiende loon afgesproken. Vraagt je werkgever in dat geval of je je beter wilt melden zodat hij je daarna vanuit de Werktijdsverkorting naar huis kan sturen is ons advies heel duidelijk: Werk daar niet aan mee!
De nieuwe regeling Tijdelijke Noodmaatregel overbrugging voor Werkbehoud (NOW) compenseert de werkgever op basis van omzetverlies. De vergoeding is gebaseerd op de totale loonsom van het bedrijf. Daar vallen dus ook zieke werknemers onder die onder de loondoorbetaling bij ziekte vallen. Voor jou als zieke werknemer veradert er dus niets. De werkgever blijft verplicht je ziekengeld uit te betalen en ontvangt dus ook voor jou financiële compensatie als hij vanwege het coronavirus omzetverlies heeft.
Wil de FNV dat vakantiegeld later uitbetaald wordt door de coronacrisis, zoals nu in de media wordt beweerd?
Nee, dat willen we niet. We vinden het ook niet aan de orde, omdat het vakantiegeld pas in mei wordt uitbetaald. Sectoren die nu in zwaar weer zitten, kunnen aanspraak maken op de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW), voorheen de werktijdverkoring. De loonkosten worden daarbij voor 90% door het kabinet betaald. Ook zijn er andere maatregelen om bedrijven te ontlasten en te zorgen dat mensen hun inkomen behouden.
Vanwege de coronacrisis word ik tijdens mijn proeftijd ontslagen. Ik was van baan veranderd en had bij mijn vorige baan een vast dienstverband. Wat zijn nu mijn rechten?
Tijdens de proeftijd kun je juridisch gezien zomaar ontslagen worden. Dat is helaas nog steeds zo. Echter als je werkgever aanspraak doet op de Werktijdverkorting of het Noodfonds Overbrugging Werkgelegenheid (WTV of NOW), dan is de afspraak dat er geen medewerkers mogen worden ontslagen. Zorg dat je je werkgever hierop wijst. Mocht je werkgever toch voet bij stuk houden, dan kun je er vanuit gaan dat je recht hebt op WW (ook als je aan de andere voorwaarden voor WW voldoet). Je kon deze situatie namelijk niet voorzien dus het UWV zal dit zeer waarschijnlijk accepteren. De voorwaarde is wel dat je een contract van minstens zes maanden hebt gehad. Als het UWV toch moeilijk doet, neem dan contact met ons op.
Heb je je baan opgezegd om bij een nieuwe werkgever in dienst te treden? Dan geldt bovenstaand ook. Dit is namelijk ook een situatie die je vantevoren niet kon voorzien en is er recht op WW indien je aan de voorwaarden voor WW voldoet. WTV is voor jou niet aangevraagd, want jij had je baan al opgezegd. NOW is niet van toepassing, omdat je op 1 maart nog niet op de loonlijst stond.
Door corona gaat mijn vakantie niet door. Vervallen mijn wettelijke vakantiedagen van 2019 dan nog wel per 1 juli 2020?
Ja, in principe wel. In de wet staat dat iedereen recht heeft op 4 weken vakantie. Dat is 4 x het aantal uur dat je per week werkt. Dit zijn je wettelijke vakantiedagen. Het kan zijn dat je naast die 4 weken nog extra vakantiedagen per jaar hebt. Dat zijn de bovenwettelijke vakantiedagen.
Je moet de wettelijke vakantiedagen zoveel mogelijk in hetzelfde kalenderjaar waarin je ze opbouwt opnemen. De wettelijke dagen van 2019 moet je zoveel mogelijk in 2019 opnemen. Heb je ze niet opgemaakt? Dan moet je ze vóór 1 juli het volgende jaar, in dit geval dus 1 juli 2020, alsnog opnemen. Daarna vervallen ze en ben je ze kwijt.
Alleen als jij het niet mogelijk was je dagen op te nemen mag je werkgever je wettelijke vakantiedagen niet laten vervallen. Bijvoorbeeld omdat het op jouw werk heel erg druk was. De huidige corona crisis zou geen reden moeten zijn dat jij je dagen niet meer kunt opnemen.
Let op. Er zijn nog een paar dingen die handig zijn om te weten:
Wat kan ik doen als mijn werkgever mijn salaris niet op tijd betaalt?
Als je werkt heb je recht op loon. Het moment wanneer je werkgever jouw loon moet betalen is afhankelijk van de afspraken die hierover zijn gemaakt in je arbeidsovereenkomst of cao. Staan hier geen afspraken over in, dan moet jouw loon uiterlijk op de laatste dag van de maand betaald zijn.
Als je werkgever te laat is met betalen, bel of mail je werkgever dan. Leg uit dat je je salaris nog niet ontvangen hebt. Vraag de werkgever naar de reden. Misschien is er iets misgegaan bij de overboeking of heeft je werkgever financiële problemen? Vraag je werkgever alsnog om zo spoedig mogelijk het salaris te betalen. Gebeurt dit niet, stuur je werkgever dan een loonvorderingsbrief. Bekijk hier een voorbeeldbrief.
Bij een te late betaling van het salaris, kun je aanspraak maken op een wettelijke verhoging en wettelijke rente wegens vertraging. De wettelijke verhoging bedraagt:
Als de zaak voor de rechter komt kan deze de verhoging matigen tot een lager bedrag (bijvoorbeeld 10% of 15%). Je werkgever hoeft de verhoging niet te betalen als hij kan aantonen dat de vertraging niet zijn schuld was.
Is je werkgever te laat met betalen en kom je er zelf niet uit? Neem dan contact met ons op. Wij kunnen jou helpen bij het vorderen van je loon.
Ik heb een cruciaal beroep. Wat nu?
Dat betekent dat voor jou andere regels gelden tijdens deze crisis. Als jij als enige voor je kind(eren) zorgt, kun jij je kind(eren) naar de opvang of school brengen. Dit geldt ook als je partner ook een cruciaal beroep heeft. Heb jij een partner in een niet cruciaal beroep? Dan geldt deze regel niet en kun je je kinderen niet naar naar de opvang of school brengen.
Wat zijn cruciale beroepen?
De overheid heeft een lijst gemaakt van cruciale beroepen. Omdat deze lijst nog wordt geactualiseerd, sturen we je hiervoor door naar de website van de Rijksoverheid.
Ik heb geen cruciaal beroep. Mag mijn kind nu nog naar de opvang/school?
Als jouw beroep niet in de lijst van cruciale beroepen staat die de overheid heeft opgesteld, dan kunnen je kinderen in principe vanaf maandag 16 maart niet meer terecht op de opvang of op school. Het uitgangspunt is echter dat ouders in een cruciale beroepsgroep kunnen blijven werken. Als in een gezin 1 ouder een cruciaal beroep uitvoert, is het verzoek om zelf de kinderen op te vangen als dat kan. Als dat niet lukt, kun je eventueel je kind naar school of kinderopvang brengen. Het is geen harde eis dat beide ouders in een cruciale beroepsgroep werken. Er moet opvang zijn zodat mensen met cruciale beroepen aan het werk kunnen blijven.
Ik heb geen cruciaal beroep. Mag mijn kind nu nog naar de opvang/school?
Als jouw beroep niet in de lijst van cruciale beroepen staat die de overheid heeft opgesteld, dan kunnen je kinderen in principe vanaf maandag 16 maart niet meer terecht op de opvang of op school. Het uitgangspunt is echter dat ouders in een cruciale beroepsgroep kunnen blijven werken. Als in een gezin 1 ouder een cruciaal beroep uitvoert, is het verzoek om zelf de kinderen op te vangen als dat kan. Als dat niet lukt, kun je eventueel je kind naar school of kinderopvang brengen. Het is geen harde eis dat beide ouders in een cruciale beroepsgroep werken. Er moet opvang zijn zodat mensen met cruciale beroepen aan het werk kunnen blijven.
Ik heb een cruciaal beroep, maar ik behoor ook tot een risicogroep. Moet ik komen werken?
Ons advies is hetzelfde als dat je kunt vinden op de site van het RIVM: vermijd zoveel mogelijk contact met andere mensen. Vermijd grote gezelschappen en openbaar vervoer. Aan iedereen wordt dringend verzocht om bezoek aan mensen met gezondheidsproblemen te beperken. Houd de standaard hygiënemaatregelen in acht en blijf zeker uit de buurt van mensen die ziek zijn. Deze richtlijn van het RIVM is leidend en kan dus voor een gerechtvaardigd reden zorgen om je af te melden bij je werkgever in verband met het risico dat je loopt.
Op mijn werk zitten we met meer dan 100 mensen bij elkaar. Terwijl alle bijeenkomsten tot 1 juni worden afgelast, waarom mag dit wel?
Iedereen wordt opgeroepen zoveel mogelijk thuis te werken of de werktijden te spreiden. Maar als dat in jouw werk niet mogelijk is en er meer dan 100 mensen op jouw locatie werken, gelden de regels van het RIVM. Op dit moment adviseren zij om geen afdelingen, fabrieken of organisaties te sluiten als er meer dan 100 mensen naast elkaar werken.
Jouw werkgever is wel verplicht te zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Hij moet hiervoor de risico’s in kaart brengen, beoordelen en passende maatregelen nemen, zoals het geven van voorlichting en zorgen voor voldoende zeep en tissues op toiletten.
Je kunt ook met je werkgever overleggen hoe hij de risico’s op besmetting verder kan verkleinen. Bijvoorbeeld door extra aandacht te besteden aan de schoonmaak van spullen waarmee besmetting makkelijker wordt overgedragen. Denk aan deurkrukken, toetsenborden of telefoons. Ook moet hij zorgen voor duidelijke communicatie over hygiënemaatregelen en instructies over handen wassen.
Ik voel me niet lekker. Kan mijn werkgever mij verplichten om toch te werken?
Nee, je werkgever of manager mag je niet verplichten om naar je werk te komen. Dat is de richtlijn vanuit het ministerie van Volksgezondheid.
Ik heb geen vaste werkplek. Is het besmettingsgevaar groter op een flexplek?
Een virus heeft altijd een mens of dier nodig om in leven te blijven en zich te kunnen vermenigvuldigen. Buiten een lichaam kan een virus maar kort overleven. Hoe lang dat bij het coronavirus is weten we nog niet. Dit kan variëren van enkele uren tot enkele dagen. Dat is afhankelijk van het soort oppervlak, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Een oppervlak dat mogelijk besmet is kun je eenvoudig reinigen met een gewoon schoonmaakmiddel. Was daarna je handen met water en zeep.
Ter vergelijking de informatie van UMCG over normale griepvirussen: Op harde niet poreuze oppervlaktes kan een griepvirus 24 tot 48 uur overleven. Maar je kunt het beste 48 uur aanhouden. Op papier of kleding kan het 8 tot 12 uur overleven.
Mag mijn werkgever mijn lichaamstemperatuur opnemen?
Nee. Dit is nooit toegestaan. Dit zijn medische gegevens en daarom dus privacy gevoelige informatie. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens mag een werkgever deze medische informatie niet vragen of vastleggen. Je mag een koortsscan dus weigeren. Het is echter wél toegestaan dat de bedrijfsarts je test op corona.
Verhoging hoeft niet te wijzen op besmetting met het coronavirus. Het kan ook zijn dat iemand van nature een hogere lichaamstemperatuur heeft of een gewone griep of verkoudheid heeft. Het doen van koortsmetingen lijkt op dit moment onvoldoende effectief om de inbreuk op de privacy van de werknemer te rechtvaardigen.
Onthoud ondertussen wel dat iedereen in Nederland is opgeroepen om thuis te blijven met verhoging of koorts. Als je twijfelt, neem dan zelf je temperatuur op voordat je naar je werk gaat. Heb je verhoging of koorts, ga dan niet naar je werk.
Kan mijn werkgever mij verplichten naar mijn werk te gaan in plaats van thuis te werken?
Heb je last van milde gezondheidsklachten (niezen, keelpijn, loopneus, licht hoesten, verhoging tot 38 graden), blijf dan thuis. De regering adviseert sowieso om tot en met 28 april 2020 zo veel mogelijk thuis te werken. Overleg daarom met je werkgever of thuiswerken mogelijk is en maak hier verdere afspraken over. Je werkgever moet zorgen dat je een veilige en gezonde werkplek hebt en maatregelen nemen die de kans op besmetting reduceren. Doet hij dat niet, dan kun je hem hierop aanspreken.
Het is niet verstandig zomaar weg te blijven van je werk. Dit kan als ‘werkweigering’ worden opgevat. Als de werkgever vindt dat je niet kunt thuiswerken en hij aan alle voorwaarden – veilige en gezonde werkplek – heeft voldaan, dan kun je verplicht worden naar je werk te komen.
Moeten chauffeurs naar de wc kunnen?
Chauffeurs die vanuit distributiecentra werken en de winkels bevoorraden, zijn werknemers die we op dit moment in Nederland hard nodig hebben. Help deze medewerkers om hun werk gewoon te kunnen blijven uitoefenen en help mee om te voorkomen dat ze ziek worden en bied ze dus gewoon de gelegenheid om naar het toilet te gaan en hun handen te wassen met water en zeep. Het buitensluiten van mensen die geen symptomen hebben (verkouden, hoesten, niezen, koorts) is niet nodig want ze zijn niet besmettelijk. We moeten elkaar op dit moment waar mogelijk helpen. Gedraag je dus fatsoenlijk en sluit chauffeurs niet buiten.
Als ik voor langere tijd thuis werk, heb ik dan nog recht op de fiscaal belaste vergoeding woonwerk-verkeer van mijn werkgever?
Een reiskostenvergoeding is een onkostenvergoeding, maar in sommige situaties ook een looncomponent. De werkgever moet je die daarom ook bij ziekte of langdurig thuiswerken uitbetalen. Wel hanteert de belastingdienst een maximum periode waarin de vergoeding onbelast mag worden uitbetaald. Het is aan de werkgever om dit in de gaten houden. In de meeste gevallen kan een reiskostenvergoeding worden stopgezet zodra er geen reiskosten meer worden gemaakt, doordat je als werknemer langdurig thuiswerkt of ziek bent. De reiskostenvergoeding mag dan nog doorlopen in de lopende maand en de daaropvolgende maand. Ben je hersteld of mag je weer naar je werk? Dan wordt de onbelaste vaste reiskostenvergoeding weer betaald vanaf de eerste nieuwe maand die volgt op dit moment. Let op! Op deze regeling kan in de arbeidsvoorwaarden of in een cao worden afgeweken. Je werkgever moet zich altijd houden aan de geldende cao.
Normaal reis ik met openbaar vervoer, maar nu word ik gevraagd met de auto te komen. Heb ik recht op reiskostenvergoeding voor de auto?
Dit hangt af van de afspraken in je cao, je arbeidsovereenkomst of de bedrijfsregeling. Soms staat in een van de afspraken wat je zowel met ov als met de auto mag komen omdat je over beide reiskostenvergoeding krijgt. Maar soms is er niets geregeld. In dat geval is het redelijk om in ieder geval de bij jou bedrijf geldende reiskostenvergoeding voor woon-werkverkeer met de auto te krijgen. Vraag meer duidelijkheid over deze afspraken aan je werkgever.
De kinderopvang of school sluit. Wat zijn mijn rechten en plichten?
Nu de school of kinderopvang vanwege corona is gesloten, is het goed om met je werkgever te bespreken of je thuis kunt werken. Als jij niet:
dan zul je met je werkgever hierover in gesprek moeten gaan.
De FNV vindt dat in deze uitzonderlijke situatie begrip van werkgevers mag worden verwacht voor werknemers die het niet lukt om de opvang (volledig) te regelen. Van jou als werknemer en ouder mag worden verwacht dat je er alles aan doet om opvang te regelen voor de kinderen voor wie opvang noodzakelijk is; dat wil zeggen voor kinderen die op de crèche of basisschool zitten. In diverse sectoren kunnen er oplossingen gevonden worden door werk en opvang te combineren of te werken op verschoven tijden.
Als er geen alternatieven voor opvang zijn, dan ligt het voor de hand dat beide partners, als zij allebei werken, de opvang zoveel mogelijk gelijk over elkaar verdelen.
Als het je niet lukt om opvang te regelen voor alle dagen waarop je normaal gesproken werkt, zijn er verschillende mogelijkheden. Hierbij kan ook meespelen in hoeverre jouw werkgever zelf getroffen is door de corona-crisis en wat zijn financiële mogelijkheden zijn. Er zal dus altijd sprake zijn van maatwerk en het is uiteindelijk aan jou en je werkgever om dit samen op te lossen.
Enkele mogelijkheden zijn:
Zijn er andere onvoorziene omstandigheden dan de sluiting van de scholen en kinderopvang, dan kun je gebruikmaken van calamiteitenverlof.Dit verlof kan namelijk gebruikt worden voor spoedeisende, onvoorziene en bijzondere persoonlijke omstandigheden. De werkgever betaalt tijdens dit verlof je loon door. Het is niet de bedoeling dat je werkgever je dwingt om verlofdagen af te schrijven terwijl je geen verlof hebt aangevraagd.
Als de kinderopvang dicht is, hoe zit het dan met de kosten en de kinderopvangtoeslag? Moet ik de rekening blijven betalen?
De overheid heeft toegezegd dat de gemaakte kosten voor de kinderopvang worden gecompenseerd voor de periode dat de opvang gesloten is. Dat is vooralsnog voor de periode tussen 16 maart en 28 april. Mocht deze situatie langer duren, dan worden ouders ook voor deze langere periode gecompenseerd in de kinderopvangkosten. Om in aanmerking te komen voor compensatie van de kosten is het noodzakelijk dat je de rekening van de kinderopvang gewoon blijft betalen. De kinderopvangtoeslag zal ook doorlopen. Heb je te maken met een plotseling inkomensverlies, pas je inkomensgegevens dan snel aan via de belastingdienst. Je hebt dan recht op een hogere kinderopvangtoeslag.
Hoe werkt de compensatieregeling?
De compensatie voor de gemaakte kinderopvangkosten wordt door de Rijksoverheid overgemaakt aan de kinderopvanginstelling. Om de eigen bijdrage terug te kunnen betalen heeft de kinderopvanginstelling gegevens van de ouder nodig, namelijk hoeveel kinderopvangtoeslag of subsidie je als ouder per maand ontvangt. Je moet deze informatie zelf aan de kinderopvanginstelling doorgeven. Hiervoor wordt een formulier ontwikkeld. Dit zal naar verwachting vóór eind maart beschikbaar zijn en via de kinderopvangorganisatie aan de ouders worden gestuurd. Voor ouders die geen kinderopvangtoeslag of subsidie ontvangen, wordt waarschijnlijk een apart formulier ontwikkeld.
Hoe moet ik thuis werken en tegelijkertijd voor mijn kind(eren) zorgen en/of thuisonderwijs geven?
De coronacrisis zorgt voor uitzonderlijke situaties. Voor de korte termijn kun je gebruik maken van het wettelijke calamiteitenverlof. Dit verlof is betaald en mag niet geweigerd worden door je werkgever. Wel is het verlof in principe van korte duur. Voor de langere termijn tot aan 28 april adviseren we je om te overleggen met je werkgever over hoe je thuis kunt werken in combinatie met de zorg en thuisonderwijs voor je kind.
Ik heb binnenkort een afspraak in het FNV vakbondshuis of een FNV bijeenkomst. Gaat dit door?
Op dit moment volgt de FNV de informatie van de overheid en het RIVM. Daarom zijn alle vakbondshuizen en spreekuurlocaties tot nader order gesloten. Ook regiokantoor Weert is gesloten. We kunnen niet voorspellen hoe dit gaat verlopen, dus houd www.fnv.nl/dichtbij voor de meest actuele informatie over de vakbondshuizen en spreekuurlocaties.
Ik heb vragen over mijn werk. Is het contactcenter van de FNV nog bereikbaar?
Ja. Omdat het contactcenter als vraagbaak geldt voor een heel groot deel van de Nederlanders, hebben ze een vitaal beroep. Wel werken de meesten vanuit huis, maar je kunt ons gewoon nog bellen en benaderen via social media.
>> FNV Horecabond is alleen per mail en social media te bereiken.
Ik kom bij mensen over de vloer voor mijn werk. Hoe kan ik 1,5 meter afstand bewaren?
Je werkgever moet ervoor zorgen dat je veilig kunt werken in een veilige omgeving. Ook als je voor je werk bij mensen over de vloer komt. Als dat in jouw beroep het geval is, moet je werkgever van te voren checken of er daar mensen zijn met klachten. Je werkgever moet afspraken maken met de klanten over de hygiëne maatregelen, zodat jij een veilige werkplek hebt. Hebben mensen klachten? Spreek dan met je werkgever af dat je alleen spoedeisende werkzaamheden doet. Als je twijfelt aan de maatregelen van je werkgever, kun je overleggen met de bedrijfsarts of de or/pvt (als die in jouw organisatie/bedrijf aanwezig is).
De klanten bij wie je werkt moeten ook de hygiëne maatregelen van het RIVM naleven. Vraag de klant bijvoorbeeld of hij/zij in een andere ruimte wil gaan zitten, zodat je in elk geval 1,5 meter afstand houdt. Moet je samen met een collega iets doen, neem ook dan de hygiëne maatregelen in acht. Maak als dat mogelijk is je handen schoon voor en na een taak die je samen doet.
Hoe kunnen schoonmakers veilig werken, bijvoorbeeld bij het legen van prullenbakken met mogelijk besmet materiaal?
Voor zover nu bekend verlopen besmettingen voornamelijk via luchtgebonden druppels (hoesten/niezen binnen een afstand van 2 meter). Overdracht via besmette materialen en (in)direct contact is ook wel beschreven, maar lijkt geen grote rol te spelen in de verspreiding van het virus. Wordt er volgens de voor de sector geldende schoonmaakprotocollen gewerkt, dan mag je ervan uitgaan dat het risico op besmetting klein is.
Het is voor schoonmakers in elk geval belangrijk handschoenen te dragen. Je huid is een barrière voor het virus, daar komt het virus dus niet doorheen. Maar als je wondjes hebt, kan het virus via die wondjes in je bloed terecht komen en kun je alsnog besmet raken. Je kunt ook besmet raken wanneer je het virus op je handen hebt gekregen en vervolgens zonder ontsmetting aan je neus, mond of ogen zit. Ook als je handschoenen aan hebt. De werkgever moet deze handschoenen verstrekken. Was je handen of gebruik handdesinfectie, nadat je je handschoenen hebt uitgedaan. Bij het uitdoen van je handschoenen kunnen je handen namelijk in contact komen met de buitenkant van je handschoenen.
Ik behoor tot een risicogroep, moet ik komen werken?
Ons advies is hetzelfde als dat je kunt vinden op de site van het RIVM: vermijd zoveel mogelijk contact met andere mensen. Vermijd grote gezelschappen en openbaar vervoer. Aan iedereen wordt dringend verzocht om bezoek aan mensen met gezondheidsproblemen te beperken. Houd de standaard hygiënemaatregelen in acht en blijf zeker uit de buurt van mensen die ziek zijn. Deze richtlijn van het RIVM is leidend en kan dus voor een gerechtvaardigd reden zorgen om je af te melden bij je werkgever in verband met het risico dat je loopt.
Mag ik nog naar mijn werk?
Wij sluiten ons aan bij het advies van het RIVM: werk tot en met 28 april zo veel mogelijk thuis. Overleg met je werkgever of thuiswerken mogelijk is. Als je (milde) gezondheidsklachten hebt, moet je sowieso thuisblijven. Milde gezondheidsklachten zijn:
Verergeren de klachten, neem dan telefonisch contact op met je huisarts.
Hoe bescherm ik me tegen het coronavirus?
Doe altijd dit:
Hiermee bescherm je je ook tegen virussen waardoor je griep of verkoudheid kunt oplopen.
Welke maatregelen moet mijn werkgever nemen?
Je werkgever moet zorgen voor een veilige werkplek. Werk je op een plek waar je kans loopt op besmetting? Dan moet je werkgever beschermingsmateriaal aanbieden. Als je werkgever je vraagt zelf beschermingsmateriaal te kopen, kun je die na afloop declareren.
In het algemeen moet je werkgever al het mogelijke doen om besmetting te voorkomen. Werk als het kan thuis. Kan dit niet, zorg dan voor een goede hygiëne op de werkplek en zorg waar het kan, dat je 1.5 meter afstand houdt van je collega's.
Daarnaast moet je werkgever zich houden aan de richtlijnen van het RIVM. Als je kucht, hoest en/of verkouden bent, geldt: blijf thuis. Sinds 23 maart is deze regel zelfs aangescherpt: is er iemand in je huishouden met klachten? Dan moet iedereen in het huishouden thuisblijven. Ook als je zelf geen klachten hebt. Deze regel geldt niet als je een cruciale beroep hebt of verantwoordelijk bent voor vitale processen. Dan moet je in de gaten houden wanneer je zelf ziek wordt.
Heb jij een ‘contactberoep’, zoals bijvoorbeeld kapper, nagelstylist, visagist, pedicure, schoonheidsspecialist of tatoeëerder? Ook dan moet je zaak in elk geval tot en met 28 april sluiten. Voor casino’s gelden dezelfde inmiddels maatregelen als voor de horeca, waardoor deze nu ook tot in elk geval 28 april gesloten zijn. Houd ook de site van de overheid in de gaten.
Wat kun je samen met je werkgever doen om het risico op besmetting te verkleinen?
Werk als het kan thuis. Het is niet in alle functies mogelijk om thuis te werken. Dan moet je werkgever op de werkplek waar mogelijk maatregelen nemen om de kans op besmetting zo klein mogelijk te maken. Met je werkgever kun je in gesprek gaan over extra aandacht voor de schoonmaak van zaken waarmee besmetting makkelijker wordt overgedragen. Denk aan:
Kan ik van mijn werkgever eisen dat hij beschermingsmiddelen tegen corona aanbiedt?
Je werkgever moet zorgen voor een veilige werkplek. Dat betekent dat hij maatregelen moet nemen om de kans op besmetting zo klein mogelijk te maken. De kosten voor eventuele middelen zoals zeep en papieren handdoekjes zijn voor rekening van de werkgever. Vraagt je werkgever om zelf middelen te kopen, dan moet hij die kosten aan je vergoeden.
Kan ik van mijn werkgever eisen dat hij beschermingsmiddelen tegen corona aanbiedt?
Je werkgever moet zorgen voor een veilige werkplek. Dat betekent dat hij maatregelen moet nemen om de kans op besmetting zo klein mogelijk te maken. De kosten voor eventuele middelen zoals zeep en papieren handdoekjes zijn voor rekening van de werkgever. Vraagt je werkgever om zelf middelen te kopen, dan moet hij die kosten aan je vergoeden.
Mag ik weigeren om zonder de juiste beschermingsmiddelen te werken?
Je mag je werk alleen onderbreken en deze onderbreking voortzetten als je vindt dat er sprake is van ernstig gevaar voor je eigen veiligheid of die van anderen. Je moet de situatie dus zelf beoordelen aan de hand van je kennis en ervaring. Als je je werk onderbreekt, dan moet je dit direct melden bij je leidinggevende of werkgever, zodat er maatregelen genomen kunnen worden om weer veilig je werk te kunnen doen. Het recht om je werk te onderbreken bij ernstig gevaar staat in artikel 29 van de Arbowet. Dit recht heeft elke individuele werknemer en daarom kan het oordeel of er sprake is van ernstig gevaar van persoon tot persoon verschillen. Het ernstige gevaar moet bovendien acuut zijn. Dit betekent dat het ernstige gevaar zich voordoet terwijl je aan het werk bent en de Inspectie SZW (Arbeidsinspectie) niet tijdig kan optreden. De Inspectie SZW houdt toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden. Wanneer je vindt dat je werkgever te weinig doet om je te beschermen, dan kun je altijd een melding doen bij de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) over een onveilige situatie. Ook de ondernemingsraad kan deze melding doen.
Er is geen direct ernstig gevaar als je werkt zonder de juiste beschermingsmiddelen. Je loopt natuurlijk wel meer kans om besmet te raken en ziek te worden, maar bij een normale gezondheid is de kans op ernstige ziekte verschijnselen of overlijden voor zover nu bekend klein. Wanneer je tot een risicogroep behoort, overleg dan met je werkgever en/of de bedrijfsarts als er geen beschermingsmiddelen meer zijn. Het risico op ernstige klachten is dan groter. Als je twijfelt, neem dan contact op met de bedrijfsarts.
Ik voel me niet lekker. Kan mijn werkgever mij verplichten om toch te werken?
Nee, je werkgever of manager mag je niet verplichten om naar je werk te komen. Dat is de richtlijn vanuit het ministerie van Volksgezondheid.
Mag mijn werkgever mij naar huis sturen als ik verkoudheidsklachten heb?
Volgens de richtlijnen van het RIVM moet je thuis blijven bij milde verkoudheidsklachten: neusverkoudheid, loopneus, keelpijn, lichte hoest of verhoging tot 38 graden Celsius.In deze bijzondere situatie mag je werkgever je naar huis sturen als je op je werk verkoudheids- of griepverschijnselen vertoont.
Ik ben zwanger. Loop ik of mijn kindje extra risico door het coronavirus?
Volgens het RIVM is er nog geen reden om aan te nemen dat het Coronavirus gevaarlijk is voor zwangere vrouwen of voor hun kindje. Het lijkt erop dat de ziekte bij zwangere vrouwen hetzelfde verloopt als bij anderen. Er is voor zover bekend geen verhoogd risico op miskraam of aangeboren afwijkingen. Ook wijst niets er op dat zwangere vrouwen het virus doorgeven aan hun kindje. Wel kan een besmette vrouw het virus na de bevalling aan de baby doorgeven.
Het advies is voor zwangere vrouwen, net als voor iedereen, om goed je handen te wassen en zoveel mogelijk afstand tot andere mensen te bewaren om besmetting te voorkomen.
Werk jij nog en ben je zwanger? Dan gelden dezelfde richtlijnen voor werk en zwangerschap die altijd gelden. Dat betekent dat je recht hebt op onder andere extra pauzes, aanpassing van je werk of je werkomstandigheden als dat nodig is. Ook hoef je niet meer over te werken en onregelmatige of nachtdiensten te draaien. In sectoren waar de druk nu oploopt zoals in de zorg is het goed om hier op te letten om overbelasting tegen te gaan.
Ik ben besmet met het coronavirus, moet ik dit aan mijn werkgever vertellen?
Je bent niet verplicht om te vertellen dat je corona hebt. Wanneer je het wel vertelt, dan mag je werkgever dit niet registreren of delen. Laat wel aan een (bedrijfs)arts weten dat je corona hebt. De (bedrijfs)arts kan dan contact opnemen met de GGD. De GGD kan dan in overleg met je werkgever maatregelen treffen voor op de werkvloer. Zo kan je werkgever dan zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving voor je collega’s.
Ik ben besmet met het coronavirus, krijg ik mijn loon doorbetaald?
Ben je ziek door corona dan gelden de gewone regels voor loondoorbetaling bij ziekte. Niet alleen als je werkt in Nederland, maar ook in het buitenland. Ben je op vakantie dan tellen de dagen waarop je ziek bent als ziektedagen en dus niet als vakantiedagen.
Kan mijn werkgever mij verplichten om thuis te werken?
Je werkgever kan je verplichten om thuis te werken als je:
Wanneer je je huisgenoot intensief verzorgd moet worden, kun je een beroep doen op zorgverlof. Als een huisgenoot klachten heeft, moet iedereen in het huishouden van de overheid thuisblijven. Ook als je zelf geen klachten hebt. Deze regel geldt niet als je een cruciale beroep hebt of verantwoordelijk bent voor vitale processen. Dan moet je in de gaten houden wanneer je zelf ziek wordt.
Ik zit in quarantaine omdat iemand in mijn naaste omgeving is besmet. Wat zijn mijn rechten en plichten?
Ik wil mijn vakantie intrekken, mag mijn werkgever dat weigeren?
Je kunt je vakantie intrekken als je dat wilt, zeker als je er niet van kunt gaan genieten. Alleen als je werkgever een zwaarwegend bedrijfsbelang heeft mag hij dit verzoek weigeren en moet je je vakantiedagen alsnog gebruiken. Heeft de werkgever geen zwaarwegend belang dan kun je gewoon gaan werken en behoud je je vakantiedagen voor een andere keer.
We merken dat werkgevers nu onder verwijzing naar de Coronacrisis aangeven dat er een zwaarwegend belang is. Ga daarover in gesprek met je werkgever. Kom je er niet uit, dan adviseren wij om daartegen protest aan te tekenen. Houd deze website in de gaten, op een later moment komen we daarop terug.
Ik ben in een gebied waar het coronavirus heerst en er geldt een uitreisverbod. Hoewel ik niet ziek ben, kan ik nu niet werken. Moet ik dan extra vrije dagen opnemen?
Mijn werkgever vraagt mij voor werk te reizen naar een risicogebied. Kan ik dit weigeren?
Je hebt geen (geschikte) laptop waarmee je thuis je werk kunt doen. Moet jouw werkgever hiervoor zorgen?
Als je om jouw werk te kunnen doen een laptop nodig hebt, dan moet je werkgever dit voor je regelen. Je werkgever is er verantwoordelijk voor dat jij je werk kunt doen. Bespreek dit dus met je werkgever.
Het uitgangspunt is dat de werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Dit geldt ook voor je thuiswerkplek. Als je nog geen goed ingerichte thuiswerkplek hebt, dan kan je met je werkgever overleggen wat je nodig hebt om klachten te voorkomen. Je kunt hierbij denken aan een goede bureaustoel, laptopstandaard, losse muis en een toetsenbord. Je werkgever moet de kosten hiervan betalen. Vanwege de coronacrisis moeten opeens heel veel mensen thuiswerken, waardoor je werkgever in de knel kan komen met het regelen van een goede thuiswerkplek. Houd hier rekening mee en probeer tot een gezamenlijke oplossing te komen. Daarom al wat tips om klachten zoveel mogelijk te voorkomen:
Kan ik verplicht worden thuis te werken vanwege het coronavirus? Ook al voel ik me goed?
Heb jij een baan die je ook vanuit huis kunt uitvoeren? Dan kan je werkgever je daartoe verplichten. De Rijksoverheid heeft de oproep gedaan om tot en met 28 april zoveel mogelijk thuis te werken, zolang je werk dat toelaat. Ook als je geen of heel weinig klachten hebt.
Ben je wel ziek? Dan kan je werkgever je niet verplichten te werken. Ook niet thuis.
Hoe moet ik thuis werken en tegelijkertijd voor mijn kind zorgen en/of thuisonderwijs geven?
De coronacrisis zorgt voor uizonderlijke situaties. Voor de korte termijn kun je gebruik maken van het wettelijke calamiteitenverlof. Dit verlof is betaald en mag niet geweigerd worden door je werkgever. Wel is het verlof in principe van korte duur. Voor de langere termijn, zolang de kinderopvanginstellingen en scholen gesloten zijn, adviseren we je om te overleggen met je werkgever over hoe je thuis kunt werken in combinatie met de zorg en thuis onderwijs voor je kind.
Bekijk ook de meestgestelde vragen van werkgevers en werknemers op de speciale pagina van de Rijksoverheid. Ook heeft de overheid actuele informatie over cruciale beroepsgroepen. Of kijk naar de informatie die het RIVM geeft op zijn website.
BezoekadresLouis Armstrongweg 100
1311 RL Almere
PostadresPostbus 1435
1300 BK Almere
Naar de uitgebreide
contactpagina
Inloggen
